Test na zapalenie pochwy – jak rozpoznać infekcję?

Infekcje intymne dotykają bardzo wielu kobiet i mogą mieć różne podłoże, zarówno bakteryjne, jak i grzybicze. Bez przeprowadzenia badań ciężko jest dokładnie określić charakter stanu zapalnego. Prawidłowa diagnoza potrzebna jest, by wdrożyć niezbędne, ukierunkowane przeciwko konkretnemu czynnikowi, leczenie. Infekcje intymne diagnozuje ginekolog, ale również w warunkach domowych można wykonać test na zapalnie pochwy. Jest to prosty sposób, pozwalający kobiecie sprawdzić, czy meczące ją objawy, takie jak pieczenie i swędzenie okolic intymnych, a także upławy, są wynikiem infekcji i jaki ma ona charakter.

Przyczyny infekcji pochwy

Obecność zmienionej wydzieliny z pochwy (upławów), swędzenie i pieczenie to najłatwiejsze w dostrzeżeniu i najczęściej występujące objawy infekcji intymnej. Do zapalenia pochwy dochodzi w wyniku zaburzenia naturalnej flory bakteryjnej. Stanowi ona barierę, która ochrania narządy rodne przed nadmiernym rozwojem drobnoustrojów chorobotwórczych. Pochwa skolonizowana jest przez pożyteczne bakterie kwasu mlekowego – pałeczki Lactobacillus (przede wszystkim Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus fermentum i Lactobacillus planarum). To one są odpowiedzialne za utrzymanie kwaśnego odczynu pochwy. Zaburzenie ich prawidłowego wzrostu (pH około 4,5) prowadzi do infekcji, do której przyczynić się mogą bakterie, wirusy, grzyby lub pasożyty.

Określenie czynnika odpowiedzialnego za powstanie zapalenia pozwala wdrożyć skuteczne leczenie. Podczas wizyty u ginekologa powinno zostać zbadane pH pochwy, którego poziom zmienia się podczas infekcji. W postępowaniu lekarskim obecne jest również laboratoryjne zbadanie wydzieliny z pochwy pod kątem obecności patologicznych organizmów.

Zapalenie pochwy – rodzaje

Wyróżnia się następujące zakażenia pochwy:

  • bakteryjne – najczęściej spotykane. Jego wynikiem jest bakteryjne zapalenie pochwy (tzw. waginoza). Objawem takiego są w tym przypadku obfite, szarobiałe upławy o nieprzyjemnym, rybim zapachu.
  • chlamydia – to zakażenie wywoływane przez grupę bakterii z rodzaju Chlamydia, która wymaga osobnego wyróżniania. Wynikiem takiego zakażenia jest chlamydioza. Główne objawy, które sugerują ten rodzaj infekcji to śluzowate, ropne upławy, silne uczucie pieczenia i swędzenia przy oddawaniu moczu, a także krwawienia między miesiączkowe i po stosunku.
  • grzybicze – to drugi, najpowszechniejszy rodzaj infekcji intymnej, którego wynikiem jest grzybicze zapalenie pochwy (tzw. kandydoza). Kobiety, cierpiące na to zapalenie obserwują białe, gęste, określane często jako serowate czy o konsystencji twarożku upławy. Może również zdarzyć się, że przy zakażeniu grzybami upławy stają się bardzo rzadkie – wodniste.
  • rzęsistkowe – ich wynikiem jest rzęsistkowe zapalenie pochwy tzw. rzęsistkowica, wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Trichomonas (najpopularniejszy jest rzęsistek pochwowy Trichomonas vaginalis). Choroba ta przenoszona jest drogą płciową. Specyficznym objawem są żółtozielone, obfite, nawet pieniące się upławy o bardzo charakterystycznym, wręcz cuchnącym zapachu.

Test na zapalenie pochwy – w warunkach domowych

W aptekach dostępne są bez recepty testy do wykrywania infekcji intymnych. Ich działanie opiera się na analizie pH pochwy – wykrywają one zmiany w kwasowości wydzieliny pochwowej. U zdrowej kobiety pH w pochwie wynosi, około 4,5, co jest wynikiem obecności w niej pałeczek kwasu mlekowego. Gdy równowaga flory bakteryjnej zostaje zaburzona przez inne bakterie lub grzyby, następuje zmiana pH. W przypadku bardzo powszechnych infekcji bakteryjnych lub podczas rzęsistkowicy pH wzrasta – maleje kwasowość pochwy.

Jeśli wynik testu na zapalenie pochwy pokazuje wartości wyższe niż 4,5 i dodatkowo kobieta odczuwa takie dolegliwości jak upławy, pieczenie czy swędzenie oznacza to, że najprawdopodobniej mamy do czynienia z rozwijającą się w pochwie infekcją.

Zaletą takich domowych testów na zapalenie pochwy jest przede wszystkim łatwość i szybkość ich wykonania bez konieczności wizyty u ginekologa, (na którą zazwyczaj trzeba długo czekać). Dodatkowo testy te nie są drogie – ceny zaczynają się już od ok. 30 zł.

Warto pamiętać, iż testy na infekcje intymne wymagają kilkukrotnego powtórzenia. Jeden pozytywny wynik nie oznacza od razu infekcji pochwy, ponieważ wartości pH mogą się naturalnie wahać oraz istnieje wiele czynników, które je zmieniają (np. ciąża).

Leczenie zapalenia pochwy

Leczenie zapalenia pochwy uzależnione jest przede wszystkim od czynnika, który je wywołuje. Dlatego tak ważne jest dokładne ustalenie przyczyny (na podstawie obserwacji upławów, badania pH i wymazu z pochwy). W zależności od wyniku badań stosowane są antybiotyki lub leki przeciwgrzybicze. Takie preparaty mogą być stosowane zarówno doustnie, jak i dopochwowo. W przypadku niektórych zakażeń leczeniu wymaga również partner kobiety, aby w przyszłości nie dochodziło do kolejnych zakażeń. Bardzo ważne we wspomaganiu leczenia infekcji intymnych jest stosowanie probiotyków, zawierających bakterie kwasu mlekowego. Pomaga to wyrównać zaburzoną równowagę flory bakteryjnej pochwy. Natomiast po antybiotykoterapii stosowanie probiotyków dodatkowo zabezpiecza organizm przed kolejnymi zakażeniami.

Test na zapalenie pochwy to prosty i szybki sposób, który pozwala w warunkach domowych określić, czy dyskomfort i dolegliwości związane z bólem, swędzeniem i pieczeniem okolic intymnych są wynikiem infekcji. Pozwala on równie ustalić przyczynę stanu zakażenia, co z kolei niezbędne jest do dobrania odpowiedniego leczenia. Dobrym rozwiązaniem w przypadku pozytywnego wyniku testu jest stosowanie probiotyków, które wyrównują florę bakteryjną w pochwie. Jednakże, jeśli dolegliwości nie mijają w ciągu kilku dni lub/i nasilają się, należy skontaktować się z ginekologiem, który zaleci specjalistyczne leczenie.